Σάββατο 6 Μαΐου 2017

Γιορτή 14ης Μαΐου



Γιορτή Κομοτηνής 14ης Μαΐου 2017
Μειονοτικό Δημοτικό Σχολείο Μάστανλη
 Αντί της "τυπικής" εθνικής γιορτής είπαμε φέτος να παρουσιάσουμε με τα παιδιά της Στ΄τάξης του σχολείου τη δουλειά μας στην τοπική ιστορία, ξεκινώντας από την εποχή των μύθων και φτάνοντας μέχρι την ενσωμάτωση της Θράκης στον εθνικό κορμό. Με τα πιο πρόσφατα γεγονότα, της Γερμανικής και Βουλγαρικής κατοχής, είχαμε ασχοληθεί με αφορμή τη γιορτή της 28ης Οκτωβρίου. Το κείμενο θα συνοδεύεται από την προβολή του video.


 Σας καλωσορίζουμε στη γιορτή της πόλης μας. Πώς  μπορούμε όμως να γιορτάσουμε αν δε μάθουμε την ιστορία αυτού του τόπου; Αν δεν ξέρουμε ποιοι έζησαν εδώ; Αν δεν μάθουμε όσα συνέβησαν εδώ στη Θράκη στο πέρασμα των αιώνων;  Σας καλούμε λοιπόν να κάνουμε σήμερα ένα σύντομο ταξίδι στο χρόνο. Να μπούμε στη φανταστική μηχανή του χρόνου και να πάμε πίσω στο χρόνο, πολύ πίσω….


1.100 π.Χ
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από την εποχή των ηρώων και των μύθων.
Στη Μαρώνεια, στη μυθική χώρα των Κικόνων ήρθε ο πολυμήχανος Οδυσσέας, όταν επέστρεφε στην πατρίδα του την Ιθάκη μετά το τέλος του Τρωικού πολέμου. Εδώ στη Μαρώνεια, στην Ισμάρα, έφτιαχναν το καλύτερο κρασί κι ο βασιλιάς Μάρωνας το χάρισε στον Οδυσσέα. Μ΄ αυτό θα μεθύσουν το φοβερό κύκλωπα Πολύφημο για να γλυτώσουν και να ξεφύγουν από τη σπηλιά του.


Τραγούδι : «Οδυσσέας»  https://www.youtube.com/watch?v=3CkfPCftUVM

600 π.Χ.
Εδώ γεννήθηκε κι ένας αγαπημένος μύθος όλων των εποχών. Ο μύθος του Ορφέα!
  Ο Ορφέας γεννήθηκε στην περιοχή της  Θράκης. Ο ίδιος ο θεός Απόλλωνας του δίδαξε την μουσική και του χάρισε την λύρα του. Η υπέροχη δύναμη της μουσικής της λύρας του Ορφέα έκανε τους ανθρώπους να τρέχουν να τον ακούσουνε κι η μουσική του μάγευε ολόκληρη τη φύση. Τα άγρια θηρία βγαίνουν από τις φωλιές τους και έρχονται να σταθούν μπροστά στα πόδια του, τα δέντρα, ακόμα και οι βράχοι μετακινούνται για να έρθουν να τον ακούσουν.
 Μια μέρα η Ευρυδίκη,η αγαπημένη του Ορφέα τριγυρνούσε στους αγρούς.  Ένα φίδι που ήταν κρυμμένο στα χόρτα την τσίμπησε. Το τσίμπημα ήταν θανατηφόρο.
Ο Ορφέας τρελάθηκε από τη λύπη του. Έπαιζε τόσο και τραγούδησε τόσο λυπητερά που όλες οι νύμφες και οι θεοί έκλαψαν. Η λύπη του Ορφέα πλημμύρισε τη φύση. Τότε οι θεοί συμβούλεψαν τον Ορφέα να κατεβεί στον κάτω κόσμο, στον κόσμο των νεκρών, και να ζητήσει από τον Άδη να του δώσει πίσω την αγαπημένη του. Ο Ορφέας κατέβηκε και με τη μουσική του απάλυνε την καρδιά του Άδη και της Περσεφόνης. Οι Θεοί συμφώνησαν να επιτρέψουν στην Ευρυδίκη να επιστρέψει μαζί του στη γη. Αλλά η συμφωνία που συνόδευε την απόφαση ήταν πως έπρεπε να περπατά μπροστά από αυτήν και να μην κοιτάξει πίσω μέχρι να φτάσει στον πάνω κόσμο. Μέσα στην αγωνία του ξέχασε την υπόσχεση του κι η Ευρυδίκη εξαφανίστηκε . Ο Ορφέας ποτέ δεν ξέχασε την Ευρυδίκη. Ο καημός του για πάντα ήταν τόσο μεγάλος που πέθανε από τη λύπη του.



Τραγούδι «Ευρυδίκη» https://www.youtube.com/watch?v=VzqzbUmynCE

Κι εκεί που είπαμε  πως οι μύθοι τελείωσαν κι αρχίσαμε να βαδίζουμε προς την ιστορία και στα χνάρια των πρώτων αποίκων από τις Κλαζομενές  στα αρχαία Άβδηρα, να μπροστά μας άλλος ένας ήρωας, γνωστό από παλιά. Ο μεγάλος Ηρακλής που ήρθε εδώ στη Θράκη για να δαμάσει τα άλογα του Διομήδη, μα ο καημένος έχασε το φίλο του τον Άβδηρο όταν τον έφαγα τα άγρια άλογα. Στη μνήμη του ο ήρωας έχτισε λέει ο μύθος την πόλη με το όνομά του, τα Άβδηρα. Κι έτσι έμεινε στη μνήμη των ανθρώπων.
  Εδώ στα Άβδηρα όμως γεννήθηκε κι ο μεγάλος φιλόσοφος Δημόκριτος. Αυτός πρώτος στον κόσμος μίλησε για τα μικρά σωματίδια που αποτελούν την ύλη, τα άτομα. Με την παρατήρηση και τη σκέψη του κατάλαβε αυτά που πολύ αργότερα οι επιστήμονες θα αποδείξουν.



Και ποιος είπε πως μόνο ήρωες πέρασαν από τη Θράκη. Οι Πέρσες, λαός από την ανατολή, με στρατό μεγάλο, πέρασαν από δω στις μεγάλες τους εκστρατείες. Ο Μαρδόνιος κι ο Ξέρξης με χιλιάδες στρατιώτες κυρίευσαν τη Θράκη. Όταν όμως έχαναν τον πόλεμο στη Σαλαμίνα και στις Πλαταιές έφευγαν πίσω στην πατρίδα τους στη Μεσοποταμία.


27 π.Χ.


‘Όμως οι πόλεις της Θράκης, αποικίες  στα παράλια του θρακικού Πελάγους, έχασαν τη δύναμη τους όταν ήρθαν οι Ρωμαίοι. Η αυτοκρατορία τους, η Ρωμαϊκή  Αυτοκρατορία, εξαπλώθηκε από την ανατολή μέχρι τη δύση.




Οι Ρωμαίοι έφτιαξαν ένα μεγάλο δρόμο, την Εγνατία οδό, για να μπορεί γρήγορα ο στρατός του να πηγαίνει από τη  μια άκρη της αυτοκρατορίας στην άλλη. Για πρώτη φτιάχτηκε ένας δρόμος στρωμένες με πέτρες, με εμπορικούς σταθμούς, με μικρά φρούρια και κάστρα. Αυτά που σιγά σιγά έγιναν οι καινούριες πόλεις. Αυτός ο δρόμος άφησε όμως τις παλιές πόλεις της Θράκης μακριά από του δρόμους του εμπορίου κι έτσι έχασαν τη δύναμή τους.

 330 μ.Χ.

  Από το 330 μ.Χ. όμως η Ρωμαϊκή αλλάζει και γίνεται πια Ανατολική Ρωμαϊκή ή Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Χτίζεται η καινούρια πρωτεύουσα η Κωνσταντινούπολη, στη θέση της παλιάς αποικίας Βυζάντιο. Η Θράκη είναι κοντά στην πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας και πάνω στους εμπορικούς δρόμους. Έτσι καινούριες πόλεις αποκτούν δύναμη και πληθυσμό.

Η Αναστασιούπολη και η Μοσυνούπολη είναι οι δυο μεγάλες πόλεις της περιοχής μας.
Η Αναστασιούπολη (5ος - 9ος αιώνας) ή  Περιθεωρίου (9ος αιώνας και μετά) χρονολογούνται από τα παλαιοχριστιανικά και μέχρι και τα βυζαντινά χρόνια. Επί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας  ήταν γνωστή ως Μπουρού Καλέ ( Το κάστρο της Μπουρού - δηλαδή το κάστρο της Βιστωνίδας Λίμνης Η αρχαία πόλη ήταν σημαντικό λιμάνι του Αιγαίου (μέσω της λίμνης Βιστωνίδας).

Η Μαξιμιανούπολις -Μοσυνούπολις είναι οι σημαντικές πόλεις της Θράκης.Η πόλη αυτή είναι κτισμένη στον κάμπο της Ροδόπης,7 χλμ. δυτικά της Κομοτηνής και στον άξονά της Εγνατίας οδού. Κατά την αρχαιότητα την ονόμαζαν Παιζούλαι, τα ρωμαϊκά χρόνια Μαξιμιανούπολις, τα μεσοβυζαντινά χρόνια Μοσυνούπολις, και στα οθωμανικά χρόνια Μεσσινέ Καλέ. Όταν η πόλη κατεστράφηκε  οι κάτοικοι της είχαν μεταφερθεί στα γειτονικά Κουμουτζηνά, τη σημερινή Κομοτηνή.

Το τείχος της Κομοτηνής

Χτίστηκε περί τον 4ο αι. μ. Χ. για λόγους οικονομικό-στρατιωτικούς μια και από εδώ περνούσε η Εγνατία οδός. Την πόλη της Κομοτηνής περιτείχισε ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α' (379 - 395 μ.Χ.) επειδή κρίθηκε ως σημείο στρατηγικής σημασίας. Από εδώ περνούσε η Εγνατία Οδός και για στρατιωτικο-οικονομικούς λόγους η πόλη οχυρώθηκε με τείχος, κτισμένο με λίθους και ισχυρά κεραμοκονία.

Με την πάροδο των αιώνων και την καταστροφή των γειτονικών οικισμών, χάρη στην προστασία που πρόσφερε, έγινε πόλος έλξης για τους πληθυσμούς της περιοχής. Το τείχος έμεινε ανέπαφο ως το 1363. 

 1361μ.Χ.

Ο Οθωμανός κατακτητής  Γαζή Εβρενός το 1361 κατακτά την περιοχή της Θράκης κι έτσι κι η βυζαντινή πόλη Κουμουτζηνά ή Κομοτηνά. Για 549 χρόνια η Κομοτηνή κι όλη η περιοχή της Ροδόπης είναι κομμάτι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και λέγεται Gümülcine. Τότε το μικρό φρούριο γίνεται σιγά σιγά πόλη. Χτίζονται το Εσκί και το Γενί  Τζαμί, το Ιμαρέτ, το ρολόι, το Ινταντιέ, το παλιό Δικαστικό Μέγαρο κι η Ταξιαρχία.

1912 μ.Χ.

Με το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου η Κομοτηνή περνά στα χέρια των Βουλγάρων. Μια σκληρή κατοχή έκανε πολλούς από τους κατοίκους χριστιανούς, μουσουλμάνους, Εβραίους να φύγουν για να γλυτώσουν. Στις 14 Ιουλίου του 1913  η  Κομοτηνή απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό, αλλά στις 10 Αυγούστου  με τη συνθήκη Βουκουρεστίου (1913) παραχωρείται στη Βουλγαρία. Οι Βούλγαροι σχεδόν αμέσως εξαπολύουν διωγμούς κατά Ελλήνων, Πομάκων και Τούρκων.  Στις 31 Αυγούστου του ίδιου χρόνου το κίνημα των Πομάκων με τη συνδρομή των ντόπιων Τούρκων και την υποστήριξη των Ελλήνων, δημιουργούν τη  Δημοκρατία Δυτικής Θράκης με έδρα την πόλη της Κομοτηνής. Το ανεξάρτητο αυτό κρατίδιο καταλύεται μετά από δύο μήνες στις 25 Οκτωβρίου του 1913 και η πόλη περνά πάλι στη Βουλγαρία. 

1919 - 1920 μ.Χ.



Μετά τη λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον Αύγουστο του 1919, η Κομοτηνή καταλαμβάνεται από τα Γαλλικά στρατεύματα και επιβάλλεται το περίεργο καθεστώς της Διασυμμαχικής Θράκης, με έδρα του ανεξάρτητου κρατιδίου την Κομοτηνή και διοικητή τον Γάλλο στρατηγό Σαρπύ. Την 14η Μαΐου 1920, η μεραρχία Σερρών, με έδρα το Γιασίκιοϊ (Ίασμος) προχώρησε, με διοικητή τον υποστράτηγο Επαμεινώνδα Ζυμβρακάκη και απελευθέρωσε την Κομοτηνή. Προϋπήρξε συνεννόηση με τις Συμμαχικές Δυνάμεις να αντικατασταθούν τα στρατεύματά τους από τον Ελληνικό στρατό. Με την κατάληψη της Κομοτηνής ακολούθησε παρέλαση του Ελληνικού στρατού. Έτσι η Κομοτηνή κι ολόκληρη η Θράκη ενσωματώνεται στον εθνικό κορμό.


Τραγούδια


Κομοτηνή-Θανάση Γκαϊφύλλλια

Ματιές-Θανάση Γκαϊφύλλια

Σε νοσταλγώ- Λάκης Λαζόπουλος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου