Τοπική ιστορία: Ο Οδυσσέας κι οι Κίκονες στη Θράκη

Για πρώτη φορά οι Κίκονες αναφέρονται από τον Όμηρο. Στην Ιλιάδα μνημονεύονται ως σύμμαχοι των Τρώων, που είχαν εκστρατεύσει με τον αρχηγό τους Εύφημο. Στην Οδύσσεια αναφέρονται ως το πρώτο «επεισόδιο» στις περιπλανήσεις του Οδυσσέα, αφού έφυγε από την Τροία. Κατά τη σχετική εξιστόρηση, οι Κίκονες ήταν πολυάριθμοι, επιδέξιοι πολεμιστές. Εκδικήθηκαν τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του, οι οποίοι είχαν καταστρέψει την πόλη τους Ίσμαρο, σκοτώνοντας πολλούς από αυτούς και αναγκάζοντας τους υπόλοιπους να φύγουν νύχτα από τη χώρα τους. Οι Κίκονες μνημονεύονται από τον Όμηρο ως θρακικό φύλο που έφτιαχνε κρασί πριν 2.500 χρόνια. 

Ομήρου, Οδύσσεια (ι 39-  )

Ἀπὸ τὸ Ἴλιο ὁ ἄνεμος στοὺς Κίκονες μὲ πῆρε,

στὴν Ἴσμαρο· ἐκεῖ χάλασα καὶ πολιτεία κι ἀνθρώπους·
κι ὅσες γυναῖκες πήραμε καὶ πλούτια ἀπὸ τὴ χώρα,
σωστὰ τὰ μοιραστήκαμε, τὸ δίκιο νά 'χουν ὅλοι.
Τότες παρακινοῦσα ἐγὼ νὰ φύγουμε μὲ βιάση,
μὰ αὐτοί, μεγάλη ἡ τρέλλα τους, δὲ θέλανε ν' ἀκούσουν,

μόν' πίναν ἄσμιχτο κρασί, καὶ σφάζανε περίσσια ἀρνιά, καὶ λοξοπόδαρα στὸ περιγιάλι βόδια. Πῆγαν ὡς τόσο οἱ Κίκονες καὶ Κίκονες φωνάξαν, ποὺ ἀπὸ στεριᾶς γειτόνευαν καὶ ποὺ ἦταν πιότεροί τους, καὶ πιὸ παλληκαράδες τους, καλοὶ νὰ πολεμοῦνε

ἀπάνω ἀπ' ἅρματα, ἢ πεζοί, σὰν τό 'φερνε ἡ ἀνάγκη. Σὰν τ' ἄνθια ἦρθαν τῆς ἄνοιξης αὐτοί, καὶ σὰν τὰ φύλλα, στὸ χάραμα. Μοῖρα κακή τότ' ἔπεσ' ἀπ' τὸ Δία σ' ἐμᾶς τοὺς δύστυχους, πολλὰ γιὰ νὰ μᾶς φέρη πάθια. Στῆσαν τὸν πόλεμο ὀμπροστὰ στὰ γλήγορα καράβια, καὶ πέφταν κι άπ' τὶς δυὸ μεριὲς τὰ χαλκωτὰ κοντάρια. Πρωῒ ὅσο ἦταν, κι ἔπαιρνε τὸ δρόμο της ἡ μέρα, βαστιόμασταν ἀγνάντια τους, κι ἂς ἦταν πιότεροί μας, Μὰ στῶ βοδιῶν τὸ λύσιμο σὰν ἦρθε ὁ Ἥλιος, τότες οἱ Κίκονες τοὺς Ἀχαιοὺς πιὰ τσάκισαν καὶ σπρῶξαν. Ἕξη ἀπὸ κάθε πλεούμενο χαλκόποδοι συντρόφοι σκοτώθηκαν. Οἱ ἄλλοι ἐμεῖς γλυτώσαμε ἀπ' τὸ χάρο.      Καὶ σηκωθήκαμε ἀπ' ἐκεῖ βαριόκαρδοι, μὰ πάλε καλὰ ποὺ δὲ χαθήκαμε σὰν τ' ἄλλα μας τ' ἀδέρφια. Καὶ δὲν κινῆσαν τὰ γερτὰ καράβια μας, ὡσότου φωνάξαμε ἀπὸ τρεῖς φορὲς καθένα ἀπ' τοὺς δικούς μας, τοὺς δύστυχους, ποὺ πέσανε ἀπ' τοὺς Κίκονες κομμένοι. Κι ἔστειλ' ἀπάνω μας Βοριὰ ὁ Δίας ὁ συννεφάρης, κι ἄγρια φουρτούνα· σκέπασε τὴ γῆς καὶ τὰ πελάγη μὲ νέφια, καὶ κατέβηκε σκοτάδι ἀπ' τὰ οὐράνια. Καὶ τὰ καράβια καταμπρὸς χουμίζαν, καὶ τοῦ ἀνέμου ἡ μάνητα ἦρθε κι ἔσκισε κομμάτια τὰ πανιά μας. Καὶ κάτου ἐμεῖς τὰ ρίξαμε, χαμὸς νὰ μὴ μᾶς ἔρθη, καὶ στὴ στεριὰ μὲ τὰ κουπιὰ γοργὰ τραβήξαμε ὄξω. Ἐκεῖ παραμονεύαμε δυὸ νύχτες καὶ δυὸ μέρες, καὶ τὴν καρδιὰ μᾶς ἔτρωγε τὸ βάσανο κι ὁ κόπος. Τὴν τρίτη σὰ μᾶς ἔφερε τὴ μέρα ἡ Χρυσαυγούλα, κατάρτια στήνουμε, λευκὰ πανιὰ τραβᾶμε ἀπάνω, καθόμαστε, κι ὁ ἄνεμος μαζὶ μὲ τούς ποδότες βάλαν τὰ πλοῖα στὸ δρόμο τους. Καὶ τότες θ' ἀξιωνόμουν στὸν τόπο μου ἄβλαβος νὰ ρθῶ, μὰ τὸ Μαλέα γυρνώντας κῦμα καὶ ρέμα καὶ Βοριᾶς μᾶς βγάζουνε ἀπ' τὸ δρόμο, καὶ πέρ' ἀπὸ τὰ Κύθηρα στὰ πέλαα μᾶς πετᾶνε.

Εκεί λοιπόν ο Οδυσσέας γνώρισε το βασιλιά κι ιερέα των Κικόνων, τον Μάρωνα, που το έδωσε δώδεκα αμφορείς με κρασί που είχε φτιάξει ο ίδιος. Μ’ αυτό το φημισμένο κρασί  μέθυσε τον Κύκλωπα Πολύφημο, τον τύφλωσε κι έτσι κατάφερε να δραπετεύσει μαζί με τους συντρόφους από την σπηλιά.